Wederopbouwreserve aanleggen: wat dient u te ondernemen?

Met het eindejaar in zicht, komt ook de deadline voor de vierde voorafbetaling van de vennootschapsbelasting dichterbij. Wij informeerden u eerder dat de voorafbetaling voor Q4 ten laatste op 20 december 2021 moet toekomen bij de Dienst Voorafbetalingen.

Bij het bepalen van het optimale bedrag aan voorafbetalingen, richten wij nog even de aandacht op de mogelijkheid om voor boekjaar 2021 een wederopbouwreserve aan te leggen. De aanleg van deze reserve kan de belastbare basis verminderen en derhalve een eventuele voorafbetaling voor Q4 overbodig maken, dan wel het optimaal bedrag ervan doen verminderen.

Wat

Om vennootschappen aan te moedigen hun solvabiliteit geleidelijk terug te herstellen, zodat ze zo snel mogelijk opnieuw over een gelijkwaardig eigen vermogen beschikken als vóór het COVID-19 tijdperk, krijgen vennootschappen de mogelijkheid om de toekomstige winsten van aanslagjaren 2022, 2023 of 2024 tijdelijk vrij te stellen van vennootschapsbelasting.

Voorwaarden

U kan de wederopbouwreserve enkel aanleggen indien de vennootschap in boekjaar 2020 een bedrijfsverlies realiseerde. Een vennootschap waarvan het boekjaar afsluit tussen 1/1/2020 en 31/7/2020 kan de wederopbouwreserve bepalen aan de hand van het bedrijfsverlies van het boekjaar dat afsluit in 2020 of in 2021. De keuze moet worden gemaakt wanneer de reserve voor het eerst wordt aangelegd en is onherroepelijk.

Worden uitgesloten van de maatregel: de vennootschappen die, in de periode van 12 maart 2020 tot en met de dag van de indiening van de aangifte die verbonden is aan het aanslagjaar waarin de wederopbouwreserve wordt aangelegd, het eigen vermogen op één of andere manier hebben verminderd (zij het door een kapitaalvermindering, een inkoop van eigen aandelen, een dividenduitkering of -toekenning of elke andere vermindering of verdeling van het eigen vermogen).

Daarnaast zijn ook de ondernemingen uitgesloten die op 18 maart 2020 konden worden aangemerkt als een onderneming in moeilijkheden. Hieronder worden o.a. begrepen de vennootschappen waarvan, ten gevolge van het geleden verlies, het netto actief (eigen vermogen) negatief is geworden of is gedaald beneden de helft van het deel van het eigen vermogen dat onbeschikbaar is.

De vrijgestelde reserve wordt “onaantastbaar”

De wederopbouwreserve wordt geboekt op een belastingvrije reserve die voldoet aan de zgn. onaantastbaarheidsvoorwaarde. Dit betekent dat u de reserve op een afzonderlijke rekening van het passief moet boeken. Zij moet daar blijven staan. U kan de reserve niet gebruiken voor enige beloning of toekenning. Later zal u bij de indiening van de aangifte in de vennootschapsbelasting een specifiek formulier toevoegen.

Beperkingen

Het maximale bedrag van een wederopbouwreserve (voor vennootschappen met een boekjaar gelijk aan het kalenderjaar) is gelijk aan het bedrijfsverlies van het boekjaar 2020, inclusief de reeds belaste bedragen van de wederopbouwreserve. Voor elk boekjaar waarin de vrijstelling wordt toegepast, kan deze bovendien niet groter zijn dan de belastbare gereserveerde winst van dat boekjaar (zoals vastgesteld vóór de samenstelling van de wederopbouwreserve). Ten slotte zal het maximale bedrag in ieder geval beperkt worden tot 20 miljoen euro.

Vermits boekjaar 2021 het eerste jaar is waarin u de wederopbouwreserve kan aanleggen, zal het bedrijfsverlies van het boekjaar 2020 de enige beperking zijn.

Terugname van de vrijstelling

U moet de vrijgestelde wederopbouwreserve geheel of gedeeltelijk terugnemen als de vennootschap uitkeringen uit haar eigen vermogen verricht of als haar tewerkstellingspeil daalt op eender welk moment na de aanleg van de wederopbouwreserve.

Als het eigen vermogen later daalt, worden de reeds aangelegde vrijstellingen geheel of gedeeltelijk aangemerkt als winst van dat latere belastbare tijdperk. Dit impliceert bijvoorbeeld dat elke toekomstige dividenduitkering of tantième een terugname van de vrijstelling (ten belope van het dividendbedrag of de tantième) tot gevolg zal hebben, en dit zolang de wederopbouwreserve bestaat en nog niet volledig werd belast.

Dit zal ook het geval zijn indien u niet voldoet aan de zogenaamde ‘bezoldigingstest’. Dit betekent dat, in de mate dat de personeelskosten dalen beneden 85% van de personeelskost van het boekjaar 2019, of in de mate dat ze nadien nog verder dalen, de vrijstelling verloren gaat ten belope van het verschil.

Conclusie

Het loont zeker de moeite om voor uw specifiek dossier na te gaan of het aanleggen van een wederopbouwreserve opportuun is. Volgende elementen zullen hierin meespelen:

• Is er een bedrijfsverlies in 2020?
• Verwacht u het eigen vermogen in de toekomst te verminderen?
• Kan de tewerkstelling op hetzelfde niveau blijven?

Let wel: het fiscaal voordeel uit de vrijstelling van de winsten van aanslagjaren 2022, 2023 en/of 2024 is steeds slechts van tijdelijke aard. Ingeval van een uitkering van de reserve of een vereffening van de vennootschap zullen de vrijgestelde winsten alsnog belast worden.

U beoordeelt deze maatregel best samen met overige fiscale aandachtspunten, zoals het aanleggen van al dan niet fiscaal vrijgestelde voorzieningen voor risico’s en kosten, de groepsbijdrageregeling (fiscale consolidatie), enz.

Indien u bijkomende vragen zou hebben over de wederopbouwreserve dan kan u steeds uw accountant van Van Havermaet contacteren.