Zorgvolmacht regelen: wat als er iets tussen u en uw bedrijf komt?

Heeft u er al eens bij stilgestaan wat er gebeurt als u plots niet meer in staat zou zijn om uw belangen te behartigen? Wie zal uw vermogen beheren en uw persoonlijke belangen beschermen? Hoe kan u hierop anticiperen? En uiteindelijk uw zorgvolmacht regelen?

Zorgvolmacht regelen vs. niets doen

Indien u geen zorgvolmacht heeft opgemaakt en u wordt wilsonbekwaam (vb. door coma of dementie), zal de rechter uw vermogen onder bewind plaatsen en een bewindvoerder aanstellen. Bij de keuze van een bewindvoerder zal de vrederechter doorgaans iemand van uw naaste familie aanduiden. Er wordt ook regelmatig geopteerd voor de aanstelling van een professionele bewindvoerder (bijvoorbeeld een advocaat). De bewindvoerder zal uw vermogen verder beheren, dit onder toezicht van de rechter.

Op het vlak van successieplanning worden de mogelijkheden uiterst beperkt. Een schenking is zelfs quasi uitgesloten. Ook voor andere belangrijke handelingen, zoals de aanvaarding van een nalatenschap of de verkoop van een woning, is het akkoord van de rechter vereist. Dat kan u vermijden met een zorgvolmacht. Uw lasthebber zal dan zelf kunnen handelen zonder voorafgaande toestemming van de vrederechter.

Wat is een zorgvolmacht?

Een zorgvolmacht is een volmacht die u als bekwaam persoon (lastgever) verleent aan een andere persoon (lasthebber), zodat laatstgenoemde de nodige handelingen kan stellen met betrekking tot uw vermogen wanneer u dit zelf niet meer kan.

Zo vermijdt u de aanstelling van een derde als bewindvoerder en vermijdt u tevens dat het beheer van uw vermogen wordt geblokkeerd door een voortdurende tussenkomst van de vrederechter.

Wie stelt u aan?

In eerste instantie stelt u een lasthebber aan, zoals bijvoorbeeld uw echtgenoot. Bij voorkeur wordt eveneens een opvolgend lasthebber (vb. de kinderen) en een lasthebber ad hoc aangesteld. De lasthebber ad hoc zal optreden ingeval van tegenstrijdigheid van belangen. Ook de aanstelling van een vertrouwenspersoon (vb. broer of zus) kan soms nuttig zijn. Deze laatste persoon kan later een cruciale rol spelen. Door toezicht uit te oefenen op de (opvolgend) lasthebber zal hij namelijk steeds uw belangen kunnen behartigen.

Wat kan de lasthebber doen?

Een zorgvolmacht laat u tevens toe om een regeling op maat uit te werken. U kan bepalen welke handelingen de lasthebber kan stellen. Deze handelingen blijven vaak niet beperkt tot daden van beheer, maar kunnen ook daden van beschikking omvatten, zoals aan- en verkoop, verhuur, schenking, wijziging huwelijkscontract en dergelijke. De zorgvolmacht kan zelfs persoonsgebonden beslissingen omvatten, zoals bijvoorbeeld de keuze van rusthuis, de keuze van de behandelend arts of wie u vertegenwoordigt bij de uitoefening van de patiëntenrechten. Let wel: een zorgvolmacht kan nooit handelingen omvatten die betrekking hebben op hoogstpersoonlijke belangen, zoals euthanasie of een orgaandonatie.

Wat is de praktische uitwerking?

U heeft de mogelijkheid de zorgvolmacht onderhands op te stellen, maar een notariële volmacht geniet de voorkeur. Bij een onderhandse volmacht zijn verkopen van onroerend goed en schenkingen niet mogelijk. Zolang u bekwaam bent, kan u uw volmacht op elk ogenblik intrekken of wijzigen. Bovendien kiest u zelf wanneer de volmacht in werking treedt. Dit kan onmiddellijk zijn of wanneer uw wilsonbekwaamheid door twee artsen is vastgesteld.

Zorgvolmacht regelen: wat is nieuw?

Sinds 1 januari 2021 erkennen ook een aantal andere Europese landen een in België opgestelde zorgvolmacht. Het gaat om Frankrijk, Portugal, Duitsland, Oostenrijk, Cyprus, Tsjechië, Finland en Letland. Zij hebben het zogenaamd Haags Verdrag geratificeerd.

Deze erkenning is belangrijk indien u op termijn overweegt om te verhuizen naar een van bovenvermelde landen of indien u een buitenverblijf heeft of wenst aan te kopen in deze landen. De aangeduide lasthebbers ontsnappen zo aan heel wat formaliteiten en moeten niet aankloppen bij een buitenlandse rechter.

Andere landen die de zorgvolmacht niet erkennen, zoals bijvoorbeeld Nederland, passen hun lokale regels toe. Deze regels bepalen of uw zorgvolmacht al dan niet (deels) uitwerking krijgt en onder welke voorwaarden.

Zit u met specifieke vragen of wenst u graag een zorgvolmacht op te stellen? Aarzel niet ons te contacteren, onze experts staan steeds voor u klaar.