Vennootschappen in groep: benoemingsverplichtingen commissaris

06.07.2016

Maakt u deel uit van vennootschappen in groep? Dan moet u rekening houden met enkele verplichtingen inzake het benoemen van een commissaris. Zo kan het dat een kleine vennootschap die geen benoemingsverplichtingen inzake een commissaris heeft, toch een commissaris dient te benoemen. Er is namelijk een uitzondering voorzien dat vennootschappen in groep die deel uitmaken van een groep die verplicht is een geconsolideerde jaarrekening op te stellen, tevens een commissaris dienen te benoemen. Waarom dit het geval is? We leggen het u graag uit.

Betrouwbaarheid verzekeren op het niveau van de geconsolideerde jaarrekening, dat is de doelstelling van de wetgever. Dochterondernemingen van een consolidatieplichtige groep, die op het niveau van de onderscheiden juridische entiteit niet voldoen aan de voorwaarden om een commissaris aan te stellen, zouden niet meer aan een controle onderworpen worden. De commissaris van de moederonderneming kan bijgevolg niet langer rekenen op de betrouwbaarheid van de individuele jaarrekeningen van de dochtermaatschappijen. Om die reden worden vennootschappen in groep die deel uitmaken van een consolidatieplichtige groep, onderworpen aan de commissarisplicht.

Grensoverschrijdend

Deze verplichting is echter grensoverschrijdend. Ze geldt niet enkel voor vennootschappen in groep die behoren tot een een ondernemingsgroep die op grond van de Belgische wetgeving moet consolideren, maar evenzeer voor de entiteiten die onderdeel zijn van een buitenlandse groep. Het is voldoende dat de groep een consolidatieverplichting heeft. Een kleine Belgische dochteronderneming van een internationale groep dient dus ook een commissaris aan te stellen. Ook blijft de verplichting bestaan wanneer de dochtervennootschap buiten de consolidatiekring zou vallen, of worden gehouden.

Consolidatieverplichting: de criteria

In België moet elke onderneming consolideren die alleen of gezamenlijk één of meerdere dochterondernemingen controleert of een consortium vormen (horizontale groep zonder directe deelneming maar onder centrale leiding). Er zijn echter vrijstellingen tot consolidatie:

  • Indien de onderneming zelf een dochteronderneming is (wel diverse andere verplichtingen noodzakelijk).
  • Indien de onderneming deel uit maakt van een groep van beperkte omvang.

Groep van beperkte omvang

Op deze laatste vrijstelling gaan we wat dieper in. De criteria hiervoor zijn namelijk recent gewijzigd: de wet van 18 december 2015 heeft wijzigingen aangebracht aan de drempels voor de geconsolideerde jaarrekening van een groep vennootschappen. Deze drempels zijn opgenomen in de artikel 16 van het Wetboek van vennootschappen. Deze nieuwe wet gaat in voor boekjaren die aanvangen na 31 december 2015. Onder het vroegere vennootschapsrecht is een vennootschap vrijgesteld van de verplichting om een geconsolideerde jaarrekening en een geconsolideerd jaarverslag op te stellen, wanneer ze deel uitmaakt van een ‘kleine’ groep. Voortaan spreekt men niet meer van een ‘kleine’ groep maar wel van een ‘groep van beperkte omvang’.

Een vennootschap samen met haar dochtervennootschappen, of vennootschappen in groep die samen een consortium uitmaken, worden geacht een groep van beperkte omvang te vormen. Indien deze vennootschappen samen, op geconsolideerde basis, niet meer dan één van de volgende criteria overschrijden:

  • Jaargemiddelde van het personeelsbestand: 250 (ongewijzigd t.o.v. kleine groep)
  • Jaaromzet exclusief btw: € 34.000.000 (kleine groep: € 29.200.000)
  • Balanstotaal: € 17.000.000 (kleine groep: € 14.600.000)

Deze criteria worden getoetst op de datum van de afsluiting van de jaarrekening van de consoliderende vennootschap, op basis van de laatste opgemaakte jaarrekeningen van de te consolideren vennootschappen in groep. Het overschrijden van meer dan één van de criteria, of het niet langer overschrijden van meer dan één van de criteria heeft bij groepen met een beperkte omvang slechts gevolgen wanneer dit zich gedurende twee achtereenvolgende boekjaren voordoet. De gevolgen gaan in dat geval pas in vanaf het boekjaar dat volgt op het boekjaar waarin meer dan één van de criteria werden overschreden of niet meer werden overschreden. Merk op dat bovenstaande vrijstellingen in bepaalde gevallen niet gelden, maar dit zijn uiterst specifieke gevallen. We verwijzen hiervoor naar art. 114 en 115 van het Wetboek Vennootschappen.

Sancties

Benoemt u onterecht geen commissaris? Dan mag u zich aan enkele sancties verwachten:

  • Gerechtelijke benoeming commissaris-revisor: op eenvoudig verzoekschrift kan iedere belanghebbende een benoeming gerechtelijk afdwingen. De voorzitter van de rechtbank van koophandel zal in kortgeding de taak van de bedrijfsrevisor vastleggen tezamen met zijn bezoldiging.
  • Nietigheid van het besluit van de algemene vergadering tot goedkeuring van de jaarrekening: Doordat het controleverslag ontbreekt, zou een eiser de nietigheid kunnen inroepen van de goedkeuring van de jaarrekening indien de eiser kan aantonen dat dit een invloed heeft gehad op de besluitvorming van de vergadering.
  • Bestuurdersaansprakelijkheid: De bestuurders begaan immers een overtreding van de vennootschappenwet (art. 62, lid 2 Venn.w.), wanneer zij niet het nodige doen voor de aanstelling van een commissaris-revisor, indien dit wettelijk verplicht is.

Zit u met vragen over het benoemen van een commissaris? Of wenst u graag meer hierover te weten? Kom gerust langs, onze experts staan steeds voor u klaar met professioneel advies. Of contacteer ons voor meer info.

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
© Van Havermaet 2024

Wij maken gebruik van cookies of gelijkaardige technologieën (bv. pixels of sociale media plug-ins) om o.a. uw gebruikservaring op onze website zo optimaal mogelijk te maken. Daarnaast wensen wij analyserende en marketing cookies te gebruiken om uw websitebezoek persoonlijker te maken, gerichte advertenties naar u te verzenden en om ons meer inzicht te geven in uw gebruik van onze website.

Gaat u ermee akkoord dat we cookies gebruiken voor een optimale websitebeleving, opdat wij onze website kunnen verbeteren en om u te kunnen verrassen met advertenties? Bevestig dan met "OK".

Wenst u daarentegen specifieke voorkeuren in te stellen voor verschillende soorten cookies? Dat kan via onze cookie policy. Wenst u meer uitleg over ons gebruik van cookies of hoe u cookies kan verwijderen? Lees dan onze cookie policy.