Organiseren sociale verkiezingen 2024: deel 4/4
Organiseert u voor de eerste keer sociale verkiezingen of wil u uw kennis nog eens opfrissen? In deze vierdelige reeks informeren we u over enkele belangrijke fases in de verkiezingsprocedure en geven we enkele handige tips & tricks mee.
In 2024 vinden de sociale verkiezingen opnieuw plaats. Uw medewerkers kiezen hun vertegenwoordigers in de sociale overlegorganen. Dit zijn het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) en/of de ondernemingsraad (OR).
In deel 1 van deze reeks informeerden we u al over het feit dat het aantal werknemers over een bepaalde referteperiode op niveau van de technische bedrijfseenheid (TBE) doorslaggevend is om te bepalen of u sociale verkiezingen moet organiseren.
In onze kalender zal u daarnaast zien dat u op dag X-35, die zich tijdens deze verkiezingsperiode zal situeren tussen 9 en 22 januari, definitief de TBE(‘s) moet hebben vastgesteld en meegedeeld.
Wat nu indien er een reorganisatie, structuurwijziging of andere vennootschapsrechtelijke handeling op de planning staat in de loop van de verkiezingsprocedure?
WAT IS DE IMPACT VAN EEN HERSTRUCTURERING TIJDENS DE VERKIEZINGSPROCEDURE?
Vanaf dag X-34 begint een termijn te lopen van 7 dagen. In deze tijdspanne kunnen de betrokken werknemers en representatieve werknemersorganisaties beroep aantekenen tegen de vaststelling van de TBE. Gebeurt dit niet, dan was de TBE reeds definitief vastgesteld op dag X-35.
Volgens de letterlijke tekst van de wet heeft een herstructurering die plaatsvindt nadat de TBE definitief werd vastgesteld géén impact meer op de sociale verkiezingsprocedure.
De afbakening van de TBE wordt als het ware bevroren vanaf het tijdstip waarop deze conform de procedurekalender vastligt tot aan de verkiezingsdatum. Er moet bijgevolg een fictie worden toegepast vanaf het moment van de definitieve vaststelling van de TBE, alsof de structuurwijziging niet was gebeurd.
De wetgever heeft met deze bepalingen willen vermijden dat een conventionele overgang van onderneming (CAO32bis) tijdens de verkiezingen het verloop van de verkiezingsprocedure zou verstoren.
DE DYNAMISCHE BENADERING
Als u echter helemaal zeker wil zijn dat een eventuele herstructurering in uw onderneming geen gevolgen zal hebben voor de verkiezingsprocedure, leest u best nog even verder. De rechtspraak ontwikkelde namelijk de zogenaamde ‘dynamische benadering’ waardoor e.e.a. toch niet zo eenvoudig is.
Op basis van deze benadering is het mogelijk dat structuurwijzigingen die plaatsvinden nà het bepalen van de definitieve TBE, alsnog in aanmerking worden genomen. Het gaat meer bepaald om reorganisaties die op dag X-35 al definitief gepland waren.
De idee achter deze benadering is dat de vaststelling van de TBE moet stroken met de sociaal-economische werkelijkheid voor de komende vier jaar. Als de structuurwijziging op dag X-35 al definitief beslist was, zou een vaststelling van de TBE zonder inachtneming van deze wijziging niet aansluiten bij de toekomstige sociaal-economische werkelijkheid.
Reëel ingezette wijzigingen en evoluties
De vraag rijst vervolgens wanneer men kan concluderen dat een herstructurering definitief beslist was.
Het is duidelijk dat er slechts rekening kan worden gehouden met vaststaande toekomstige evoluties die op korte termijn te verwachten zijn. Louter eventuele toekomstige gebeurtenissen komen niet in aanmerking.
Op basis van de rechtspraak stellen we vast dat een toekomstige structuurwijziging die reeds op dag X-35 werd gecommuniceerd aan de werknemers of de overlegorganen, hoe dan ook in aanmerking moet worden genomen. De officiële aankondiging van een fusie aan het personeel per e-mail wees bijvoorbeeld op het definitieve karakter van de beslissing.
Maar zelfs als er nog geen communicatie plaatsvond, is het niet uitgesloten dat er andere dossierstukken voorhanden kunnen zijn waaruit duidelijk blijkt dat de structuurwijziging vaststaat of in volle uitvoering is.
WAT IS DE IMPACT VAN EEN HERSTRUCTURERIING OP DE OVERLEGORGANEN NA DE VERKIEZINGSPROCEDURE?
Een overname (CAO 32bis) na de verkiezingsprocedure heeft uiteraard wel een impact op de overlegorganen. E.e.a. hangt af van (i) de impact van de overname op de TBE en (ii) de al dan niet bestaande overlegorganen bij de betrokken ondernemingen. Er geldt een gelijkaardige regeling voor de ondernemingsraad en voor het CPBW. Het zou ons te ver leiden om hier in detail op in te gaan.
We geven wel nog graag mee dat bij een splitsing van een TBE in verschillende juridische entiteiten zonder dat dit een wijziging meebrengt in de aard van de TBE, het bestaande overlegorgaan tot de eerstvolgende verkiezingen blijft behouden. Ontstaan er meerdere TBE’s dan blijft het overlegorgaan voor het geheel van de TBE’s bestaan tot de eerstkomende verkiezingen, tenzij de partijen een andere regeling treffen.
Tot slot wijzen we ook nog graag op de verplichtingen inzake informatie- en raadpleging bij een geplande structuurwijziging. Deze verplichtingen gelden (mogelijks) ook bij een eenvoudige aandelenoverdracht.
KEY-MESSAGE
Wanneer u binnenkort de TBE definitief vaststelt, houdt u best rekening met structuurwijzigingen die zich in de nabije toekomst zullen voltrekken en die reeds intern gecommuniceerd werden. Als dat laatste nog niet gebeurde, verwijzen we graag met een knipoog naar het aloude gezegde wie de klok luidt kan kerkgangers verwachten.
Tot slot geven we ook mee dat zelfs indien de TBE reeds vastgelegd werd, een structuurwijziging toch belangrijke verplichtingen (en gevolgen) met zich mee kan brengen na het einde van de verkiezingsperiode. E.e.a. hangt daarbij af van de soort vennootschapsrechtelijke handeling.
We geven dus graag mee dat een voorbereid ondernemer er twee waard is. Onze juristen kunnen u steeds bijstaan.
Gepubliceerd door Celine Voets en Jolien Berghmans
