Verandering tegen sociale fraude op til: het register van werkende vennoten en helpers

Vanaf 1 juli 2024 zijn bedrijven verplicht om via elektronische weg informatie over hun werkende vennoten of helpers te delen met de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Dit gebeurt aan de hand van een “register van werkende vennoten en helpers”. Over de concrete invulling ervan was het nog even gissen, maar de ministerraad van 26 april 2024 heeft nu drie ontwerpen van koninklijk besluit goedgekeurd.

De strijd tegen sociale fraude gaat verder

Het register zal als een controlemiddel fungeren om misbruik van het sociaal statuut van zelfstandigen tegen te gaan. De wetgever wil hiermee specifiek de praktijk aanpakken waarbij het statuut van werkende vennoten of helpers wordt misbruikt voor het verrichten van arbeidsprestaties. De verplichting tot inschrijving in dit register geldt met name voor vennootschappen en zelfstandigen die werkzaam zijn in de onroerende sector, zoals de bouw- en schoonmaaksector.

De drie ontwerpen van koninklijk besluit in het kort

Het eerste ontwerp van KB laat voornoemde bedrijven toe om via een eenvoudige applicatie genaamd “My Enterprise” zelf gegevens over hun werkende vennoten en helpers in te voeren en te wijzigen. Deze app is gratis en altijd beschikbaar.

Het register bevat de identificatiegegevens van werkende vennoten en helpers (de naam, de voornaam, het rijksregisternummer of bis-nummer), alsook de begin- en einddatum van de activiteit. Deze informatie moet bij een wijziging of stopzetting tevens geactualiseerd worden.

Het tweede ontwerp maakt het RSVZ verantwoordelijk voor het verzamelen en bijwerken van de gegevens. Het derde ontwerp is bedoeld om het RSVZ lid te maken van het Strategisch Comité van de KBO, o.a. belast met de kwaliteit van de gegevens van KBO en de werking ervan.

Werkend vennoot versus helper: wie doet wat?

Een werkend vennoot bezit minstens één aandeel in een vennootschap die onderworpen is aan de Belgische vennootschapsbelasting of belasting der niet-inwoners. Deze persoon draagt bij aan de operationele taken, de besluitvorming en de groei van de onderneming en is geen loontrekkende binnen de betreffende vennootschap.

Een helper ondersteunt een zelfstandige binnen diens eenmanszaak en is in dit kader tevens niet verbonden door een arbeidsovereenkomst. Deze persoon is vaak, maar niet noodzakelijk, een familielid van de zelfstandige.

En nu?

Mogelijk zal het RSVZ controles uitvoeren op deze nieuwe registratieverplichting. Leeft een onderneming deze verplichting niet (correct) na, dan loopt ze het risico op een geldboete. Elke bestuurder of zaakvoerder van een vennootschap kan hiervoor hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden. De Raad van State buigt zich momenteel over de ontwerpen van KB voor verder advies. Het paralegal team van Van Havermaet volgt de ontwikkelingen op de voet en houdt u graag op de hoogte van verdere updates.

Geschreven door Stephanie Casado en Dagmar Willems