Vlaamse registratiebelasting in 2022: wijzigingen in het fiscale landschap

Never a dull moment in het Belgische fiscale landschap. Ook dit jaar werden er naar aanleiding van de jaarwisseling een aantal aanpassingen aan fiscale regels doorgevoerd die ingaan vanaf 1 januari 2022. In deze tekst focussen we ons op de wijzigingen inzake de registratiebelasting in Vlaanderen. De Vlaamse registratiebelasting in 2022: wat moet u zeker onthouden?

In zijn Septemberverklaring kondigde Vlaams minister-president Jan Jambon redelijk verrassend een hervorming van het Vlaamse verkooprecht aan.

VERHOGING BASISTARIEF

De hervorming situeert zich voornamelijk in de aanpassing van de tarieven. Een eerste wijziging past het basistarief aan. Dit stijgt per 1 januari 2022 van 10% naar 12% (hierbij geldt evenwel een uitzonderingsregeling voor onbebouwde landgoederen en bepaalde natuurgebieden, dewelke onderhevig blijven aan een tarief van 10%). U moet met deze verhoging rekening houden onder meer bij aankoop van een bouwgrond, een investeringsgoed, een tweede verblijf of andere onroerende goederen dan woningen (kantoorgebouwen, loodsen…).

Het nieuwe tarief geldt indien de koop juridisch (en dus ook fiscaal) tot stand is gekomen vanaf 1 januari 2022. Dit is in regel het moment van ondertekening van de onderhandse koopakte (ook gekend als de compromis). Zolang u de compromis vóór 1 januari 2022 hebt ondertekend, kan u aanspraak maken op het voormalige tarief van 10%. Het is dus geen probleem dat u de notariële akte pas in 2022 ondertekent. Enige uitzondering op deze regel vormt de koop via de zogenoemde ‘WOP’ (wederzijdse aankoop-/verkoopbelofte). Vermits via dit systeem de koop pas juridisch tot stand komt op het moment van ondertekening van de notariële koopakte, zal deze laatste datum bepalend zijn voor het tarief.

ENIGE WONING

Een tweede verandering betreft de verdere verlaging van het tarief voor de enige woning van 6% naar 3%, eveneens met ingang vanaf 2022. Voor dit verlaagde tarief komt de natuurlijke persoon in aanmerking die een woning of appartement in volle eigendom koopt en er binnen de drie jaar na de notariële koopakte zijn inschrijving neemt. In aanvulling hierop daalt het tarief voor de aankoop van de enige woning die u grondig energetisch renoveert van 5% naar 1%. De koper moet zich er dan toe verbinden om binnen de zes jaar na aankoop een ingrijpende energetische renovatie (IER) door te voeren en zijn inschrijving in het bevolkingsregister te nemen. De IER wordt beoordeeld via een “Energieprestatiecertificaat Bouw” dat de koper vóór het einde van de zesjarige periode moet kunnen voorleggen.

Het is vereist dat het gaat om de “enige” woning. Als u bij aankoop eigenaar bent van een andere woning of bouwgrond (in België of in het buitenland), kan u echter toch van het verlaagde tarief genieten als u er zich toe verbindt dit andere onroerend goed te verkopen. Hiervoor hebt u twee jaar de tijd. Tot vorig jaar bedroeg deze termijn slechts één jaar.

Voor deze maatregel is de datum van de notariële akte wel van tel! U geniet van het verlaagde tarief als u deze in 2022 ondertekent, ook al dateert de compromis van 2021..

Noteer ook dat het vroegere lage tarief ‘bescheiden’ woningen niet meer bestaat. De zogenaamde meeneembaarheid is eveneens afgeschaft: vanaf 2022 geldt nog een overgangsregeling die loopt tot 31 december 2023.

Heeft u nog vragen over de Vlaamse registratiebelasting in 2022 of over andere fiscale topics, aarzel dan niet om met één van de collega’s contact op te nemen. Wij helpen u graag verder.