Vermindering van de onroerende voorheffing – deadline 31/03/2022

Moest u in 2021 sluiten door Corona of stond uw pand leeg en heeft het geen inkomsten opgebracht omwille van een andere reden (bv. afbraak, verbouwing, lopende rechtszaak, bodemverontreiniging, enz)? Dan kan u overwegen om een proportionele vermindering van de onroerende voorheffing aan te vragen wegens improductiviteit van uw pand of machinepark.

Het bleef lange tijd onduidelijk welke standpunten de Vlaamse Belastingdienst (VLABEL) zou innemen over bepaalde aspecten. Ondertussen werd hieromtrent één en ander verduidelijkt.

Hierna vatten wij de basisprincipes, de voorwaarden en de door de VLABEL ingenomen standpunten voor u samen.

Basisprincipes

U kan de proportionele vermindering van onroerende voorheffing in de volgende situaties aanvragen:

• U bent eigenaar van een “niet-gemeubileerd” gebouw dat in de loop van 2021 gedurende minstens 90 dagen volstrekt niet in gebruik genomen werd en geen inkomsten heeft opgebracht;
• U ben eigenaar van een machinepark dat gedurende 2021 ten minste 90 dagen geheel of gedeeltelijk (minstens 25%) buiten werking bleef;
• U bent eigenaar van een gebouw of machinepark dat voor minstens 25% werd vernield.

Indien u zich in één van deze situaties bevindt, kan u de onroerende voorheffing voor aanslagjaar 2021 laten verminderen of terugvragen in verhouding tot het aantal maanden dat de improductiviteit geduurd heeft. Uiteraard moet u aan alle voorwaarden voldoen.

We gaan hierna verder in op de eerste twee situaties.

De voorwaarden

De improductiviteit duurde minstens 90 dagen

De improductiviteit moet minstens 90 dagen geduurd hebben tijdens 2021. De termijn van 90 dagen wordt berekend in kalenderdagen en de improductieve dagen moeten niet aaneensluitend zijn.

Volledig improductief

Het gebouw werd volstrekt niet in gebruik genomen én het mag volstrekt geen inkomsten (dus ook geen huurinkomsten) hebben opgebracht.

Volgens VLABEL moet deze voorwaarde inzake improductiviteit beoordeeld worden in hoofde van de eigenaar van het pand. Een pandeigenaar die er zelf een activiteit in uitoefent, maar verplicht moest sluiten door corona, kan de proportionele vermindering aanvragen voor zover ook de overige voorwaarden zijn vervuld.

Ten aanzien van eigenaar-verhuurders stelt VLABEL zich strenger op. Indien een eigenaar een huur- of gebruiksrecht van zijn gebouw toestaat aan een derde, dan is het gebouw volgens VLABEL tijdens de sluitingsperiode door Corona niet improductief geweest. Het maakt hierbij zelfs niet uit of de verhuring tegen betaling of zonder tegenprestatie gebeurde. De onroerende voorheffing blijft dus volledig verschuldigd.

Wanneer de huurder tijdelijk geen huur betaalt aan de eigenaar omwille van verplichte sluiting door Corona, dan zal VLABEL geen proportionele vermindering toekennen aan de eigenaar-verhuurder. De onroerende voorheffing blijft in die situatie verschuldigd ook al wordt het pand niet effectief gebruikt door de huurder en betaalt de huurder tijdelijk geen huur met of zonder akkoord van de eigenaar-verhuurder. U kan de negatieve beslissing van VLABEL eventueel wel nog voor de rechtbank aanvechten.

Het machinepark hoeft slechts gedeeltelijk inactief te zijn geweest tijdens het jaar, nl. voor een deel dat minstens 25% van het kadastraal inkomen vertegenwoordigt.

De improductiviteit is onvrijwillig

U mag er zelf niet voor gekozen hebben om het gebouw geen inkomsten te laten opbrengen. De improductiviteit is met andere woorden ‘onvrijwillig’.

U moet kunnen bewijzen dat de leegstand en de improductiviteit van het gebouw te wijten zijn aan redenen onafhankelijk van uw wil. Naast de maatregelen die de overheid heeft opgelegd in verband met de coronapandemie kan het gaan om bv. afbraakwerkzaamheden, verbouwingen, een lopende rechtszaak, aanbiedingen tot verhuur of verkoop enz.

Indien de improductiviteit maximum 12 opeenvolgende maanden bedraagt (ook rekening houdend met het vorige aanslagjaar) moet het onvrijwillige karakter van de improductiviteit overigens niet worden aangetoond.

Voor het machinepark is het helemaal niet verplicht dat de inactiviteit onvrijwillig is. Het volstaat dat het materieel en outillage gedurende de vereiste periode buiten werking is geweest. De termijn waarvoor u vermindering wegens improductiviteit van materieel en outillage kan verkrijgen, is niet beperkt. De maximumtermijn van 12 maanden zoals bij gebouwen geldt hier niet.

Het gebouw mag niet gemeubileerd zijn

Gemeubelde gebouwen (woningen en appartementen) of gronden komen niet in aanmerking.

In het kader van de verplichte sluitingen door corona was er onduidelijkheid over de vraag of bedrijfsgebouwen, waar machines, gereedschappen en ander voorwerpen (meubels, rekken, bureaustoelen, …) aanwezig waren tijdens de sluitingsperiode, toch als “niet-gemeubileerde” gebouwen beschouwd kunnen worden en bijgevolg in aanmerking komen voor de proportionele vermindering.

Vlaams minister Matthias Diependaele bevestigde in dit opzicht dat het feit dat in het onroerend goed tijdens de periode van inactiviteit machines en andere roerende goederen aanwezig waren die normaal voor de uitbating worden gebruikt, op zich geen reden vormt tot afwijzing van de proportionele vermindering. Volgens de minister betekent dit dat concertzalen, evenementenhallen, bioscoopzalen, cafés of restaurants als niet-gemeubeld kunnen worden beschouwd en bijgevolg in aanmerking kunnen komen voor de proportionele vermindering van de onroerende voorheffing, ook al waren er nog tribunes, podia, tafels, stoelen of een toog aanwezig tijdens de sluitingsperiode.

Op basis van onze ervaringen kunnen we stellen dat VLABEL dit standpunt, dat ook vermeld staat op haar website, effectief volgt.

Hoe aanvragen?

De proportionele vermindering van de onroerende voorheffing vraagt u aan via een bezwaarschrift bij de Vlaamse Belastingdienst. Tegen de onroerende voorheffing van aanslagjaar 2021 (waarvoor u de aanslag in principe in de loop van 2021 ontvangen heeft), moet u uiterlijk 31 maart 2022 een bezwaarschrift indienen.

Indien u de aanslag voor aanslagjaar 2021 niet in de loop van 2021 ontving, geldt de gewone bezwaartermijn van 3 maanden na ontvangst van het aanslagbiljet.

Conclusie

Ondernemingen gelegen in het Vlaamse Gewest die voor minstens 90 dagen verplicht gesloten waren door Corona of waarvan het gebouw/machinepark improductief was omwille van andere redenen, kunnen overwegen om een vermindering van de onroerende voorheffing aan te vragen.

Indien u graag uw recht op teruggaaf wil uitoefenen, zal u snel actie moeten ondernemen. Indien gewenst, kan Van Havermaet u hierin bijstaan.