Overbruggingsrecht 2023: versoepelingen of toch niet?

In tijden van corona en andere crisissen is er veel geschreven over het overbruggingsrecht. Dit is een recht voor zelfstandigen op een uitkering om moeilijke perioden te “overbruggen”. Bovendien behoudt u bepaalde sociale rechten, zonder echter sociale bijdragen te moeten betalen.

Voor situaties die zich voordoen vanaf 1 januari 2023, mag u de oude regels rond het overbruggingsrecht grotendeels vergeten. De nieuwe modaliteiten bespreken we in dit artikel.

Overbruggingsrecht 2023: welke situaties komen in aanmerking?

Tot en met 2022 kende het systeem vier pijlers:

• faillissement;
• collectieve schuldenregeling;
• gedwongen onderbreking;
• economische moeilijkheden.

Vanaf dit jaar komen er nog maar twee situaties in aanmerking voor het aanvragen van het overbruggingsrecht bij het RSVZ:

• gedwongen onderbreking;
• stopzetting omwille van economische moeilijkheden.

Aan elke situatie zijn strikte en limitatieve criteria gekoppeld.

Hoelang kan u genieten van het overbruggingsrecht?

Het bestaande basispakket blijft behouden: dit pakket bestaat uit maximum twaalf maanden financiële uitkering. Daarnaast blijft u ook in orde met de ziekteverzekering en gezinsbijslagen gedurende maximum vier kwartalen.

Heeft u het basispakket niet volledig opgebruikt? Dan kan u het resterende saldo meenemen naar een volgende gebeurtenis in uw loopbaan.

Nieuw is dat er een uitbreiding op het basispakket mogelijk is, met maximum drie tot twaalf maanden financiële uitkering en één tot vier kwartalen behoud van sociale rechten.

Hoe groot is de uitkering?

Om het bedrag van de uitkering te bepalen, maakt het RSVZ een onderscheid tussen twee onderbrekingsperiodes.

• Tijdens de eerste periode ontvangt de rechthebbende de financiële uitkering per periode van zeven opeenvolgende dagen;
• In de tweede periode zal de uitkering maandelijks gebeuren.

De uitkering bedraagt 1.891,36 EUR per maand en 472,84 EUR per periode van zeven opeenvolgende kalenderdagen voor zelfstandigen met minstens één persoon ten laste. De uitkering ligt lager wanneer u geen personen ten laste heeft.

Kan u het overbruggingsrecht combineren met een beroepsactiviteit of een vervangingsinkomen?

Vroeger was het klassieke overbruggingsrecht absoluut onverenigbaar met de uitoefening van eender welke beroepsactiviteit of vervangingsinkomen. Voortaan is een (beperkte) cumulatie wél toegestaan.

Wat de beroepsactiviteit betreft, kan het zowel om een activiteit als zelfstandige gaan, als om een activiteit als loontrekkende of ambtenaar. Het overbruggingsrecht kan gedurende maximaal drie – niet noodzakelijk opeenvolgende – maanden behouden blijven, maar het bedrag van de uitkering zal daarbij wel degressief verminderen. Ook de combinatie met een ander vervangingsinkomen is voortaan toegestaan, mits de som van de financiële uitkering en het andere vervangingsinkomen niet hoger is dan het overbruggingsrecht.

Vereenvoudiging en versoepeling

Met nog maar twee welbepaalde situaties die in aanmerking komen voor het overbruggingsrecht, kunnen we spreken van een vereenvoudiging van het systeem. Daarenboven bestaat vandaag de mogelijkheid om het overbruggingsrecht te cumuleren met een ander vervangingsinkomen en/of een beroepsactiviteit, binnen welbepaalde grenzen.

Het zou ons te ver leiden om de specifieke voorwaarden in detail te bespreken. Weet wel dat er in dit klassieke overbruggingsrecht strengere voorwaarden gelden in vergelijking met bijvoorbeeld de soepele regels die golden tijdens corona.

Mocht u als zelfstandige moeilijkheden ondervinden, dan kijken wij graag mee of u aan alle voorwaarden voldoet. Let wel, de fiscus belast deze uitkeringen als een vervangingsinkomen tegen de normale progressieve tarieven. Samen met uw accountant beoordelen wij of de aanvraag al dan niet interessant kan zijn. Contacteer ons met al uw vragen en we onze experten gaan voor u aan de slag.